Zoeken
102 resultaten voor Somatische casïstiek gevonden
Mannen versus vrouwen bij myocardinfarct
Een myocardinfarct bij vrouwen wordt vaak niet herkend door de patiënt of door zorgprofessionals (verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten, huisartsen en/of artsen/specialisten in algemene en geestelijke gezondheidszorg). Het niet-herkennen van een myocardinfarct komt niet alleen door de beeldvorming ervan als ‘mannenziekte’, maar ook door de atypische symptomen bij vrouwen. Dit leidt tot vertraging bij het stellen van de diagnose en...
Lees het artikelDelier
Acuut ontstane verwardheid bij ouderen komt veel voor in het algemeen ziekenhuis, maar kan ook thuis voorkomen. Een lichamelijk zieke patiënt die hierbij acuut verward is, heeft een delier tot het tegendeel is bewezen. Dit geldt zeker voor oudere patiënten. Een delier is een ontregeling van de hersenen veroorzaakt door een lichamelijke aandoening of door het gebruik van bepaalde medicijnen. Dit artikel bespreekt de casus van een thuiswonende 87-jarige man die een delier...
Lees het artikelWerken met de Utrechtse Somatische Screeningslijst
Hoe signaleer je gezondheidsproblemen bij de complexe doelgroep patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA), die vaak ook te maken hebben met verslavingsproblematiek? De Utrechtse Somatische Screeningslijst (USS) is speciaal ontwikkeld voor de vaak zorg mijdende EPA-patiënten, die nauwelijks bij de huisarts in beeld zijn. Met de USS kunnen eenvoudig en systematisch somatische aandoeningen in kaart worden gebracht, zodat preventieve maatregelen of behandeling ingezet...
Lees het artikelSomatische screening bij opiaatafhankelijkheid
Bij de behandeling van opiaatverslaving is somatisch onderzoek belangrijk. Methadon is een van de vele medicijnen waarvan bekend is dat dit tot een verlengde QT-tijd (interval dat meetbaar is op een ecg) kan leiden. Ondanks dat het maken van een ecg geen bescherming biedt tegen hartritmestoornissen, wordt een ecg bij methadongebruik in verschillende richtlijnen wel geadviseerd.
Lees het artikelIJzertekort bij depressie
Symptomen van depressie en depressie kunnen gerelateerd zijn aan een lichamelijke aandoening of een somatische oorzaak hebben. Om somatische aandoeningen uit te sluiten kan een somatische anamnese aangevuld worden met lichamelijk onderzoek of kan laboratoriumonderzoek nodig zijn. De interpretatie van het laboratoriumonderzoek met betrekking tot ijzergebreksanemie komt in dit artikel aan de orde.
Lees het artikelGezond in lichaam en leefstijl
De lichamelijke gezondheid van patiënten met een ernstige psychische aandoening (EPA) verdient veel aandacht. Zij hebben een sterk verhoogd risico op verschillende lichamelijke aandoeningen. Verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en andere hulpverleners kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan een betere lichamelijke gezondheid van deze patiënten. Dit artikel beschrijft hoe hieraan systematisch kan worden bijgedragen door de inzet van e-health.
Lees het artikelBalans in (bij)werking en leefstijlfactoren
De omvang en ernst van bijwerkingen door psychofarmaca worden fors onderschat, waarbij somatische complicaties potentieel ernstig en soms onomkeerbaar zijn. De behandeling van psychische en somatische klachten is in het verleden strikt gescheiden geweest. Die tijd is voorbij. De praktijkvoorbeelden zoals genoemd in dit artikel illustreren het belang van het tijdig en specifiek determineren en monitoren van de (bij)werkingen bij psychofarmaca en leefstijlfactoren, om...
Lees het artikelMind the body!
Dit voorjaar verschenen er nieuwe richtlijnen over somatische screening en leefstijl voor mensen met ernstige psychische aandoeningen: de Multidisciplinaire richtlijn Somatische screening bij patiënten met een ernstige psychische aandoening en de Multidisciplinaire richtlijn Leefstijl bij patiënten met een ernstige psychische aandoening. De tekst in dit artikel is voor een groot deel gebaseerd op de inhoud van beide richtlijnen.
Lees het artikelTijd voor Lijf en Leven
Patiënten met een ernstig psychiatrische aandoening (EPA) hebben 60 70% meer kans op lichamelijke aandoeningen, en leven gemiddeld vijftien tot twintig jaar korter. In de zorg vallen deze patiënten vaak tussen wal en schip. Oorzaak is het hokjesdenken in de zorg, en de scheiding tussen de psychiatrie en de rest van de medisch specialistische zorg. In dit artikel komt het belang van de wisselwerking aan de orde tussen psychische en lichamelijke gezondheid....
Lees het artikelSomatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK)
Dit artikel richt zich op Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK). Er wordt ingegaan op de defi nitie van SOLK en de aard van de klachten. Ook worden epidemiologie, comorbiditeit en behandeling beschreven. De verpleegkundige/verpleegkundig specialist krijgt handvatten aangereikt voor bejegening en het motiveren voor behandeling van deze patiëntengroep.
Lees het artikelRefeedingbehandeling bij anorexia nervosa
Bij een patiënt met een eetstoornis is er een verstoring in het eetgedrag en in het denken over eten. De DSM-5 beschrijft zeven verschillende eetstoornissen. In dit artikel gaan we uitgebreid in op de stoornis anorexia nervosa. Bij deze stoornis is er naast de psychiatrische problematiek vaak sprake van somatische complicaties. Deze patiënten hebben gedurende een lange periode restrictief gegeten met als gevolg ernstig ondergewicht. Om de eetstoornis te behandelen is het soms...
Lees het artikelLichamelijk onderzoek bij overmatig alcoholgebruik
Overmatig alcoholgebruik pleegt een grote aanslag op het menselijk lichaam. Alcohol kan ernstige somatische complicaties geven zoals leverfalen, schade aan het maag-darmstelsel en cardiovasculaire problemen. Bij lichamelijk onderzoek kunnen somatische complicaties worden opgespoord met inschatting van de ernst, om behandeling van alcoholgerelateerde stoornissen integraal uit te voeren.
Lees het artikelGenderdiversiteit in de spreekkamer
De laatste jaren is er in de maatschappij groeiende aandacht voor genderdiversiteit. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is gender een sociaal-cultureel concept, gebaseerd op de verdeling mannelijk en vrouwelijk. Gender beschrijft hoe gedrag, normen en waarden, relaties, kleding en haardracht in de mannelijke of vrouwelijke categorie vallen. Tegenwoordig zien we in de maatschappij de roep om minder binair denken opkomen. Gender wordt steeds meer gezien als een spectrum waarbinnen...
Lees het artikelBipolaire stoornissen: een overzicht
Bipolaire stoornissen vormen een groep stemmingsstoornissen die zich kenmerken door het afwisselend optreden van manische, hypomanische en depressieve episodes. Het klinisch beeld kan variëren van het hebben van weinig symptomen en goed psychosociaal functioneren, tot continue stemmingswisselingen, restsymptomen en functionele beperkingen. Dit maakt de diagnostiek uitdagend, en vergt van de begeleiding veel creativiteit en flexibiliteit. De belangrijkste twee pijlers van de behandeling...
Lees het artikelAntipsychotica, terug naar de realiteit
Als je psychotisch wordt, verandert je realiteit. Antipsychotica zijn effectieve medicijnen in de behandeling van een psychose. Alle antipsychotica bezetten in meerdere of mindere mate de dopaminereceptoren in de hersenen. De werking en bijwerkingen kunnen van persoon tot persoon verschillen. Bijwerkingen als bewegingsstoornissen, metabole stoornissen en seksuele bijwerkingen komen het meest voor bij het gebruik van antipsychotica. Er is veel mogelijk in de behandeling van bijwerkingen,...
Lees het artikelPalliatieve zorg voor de chronisch verslaafde,handvatten uit de praktijk
Richtlijnen voor palliatieve zorg zijn er al jaren, richtlijnen voor verslavingszorg ook. Gezamenlijk zullen deze begrippen als zoektermen op internet weinig hits opleveren. Sinds een aantal jaren is er landelijk een aantal bewegingen gaande om deze vormen van zorg te laten samenvloeien. Agora, het landelijk ondersteuningspunt palliatieve zorg, heeft werkgroepen die zich met dit onderwerp bezighouden. Ook een groep eerstelijnsgeneeskundigen is met dit thema bezig. Zij hebben zich...
Lees het artikelEen wond die niet dichtgaat
Een slecht genezende wond kan het onverwachte gevolg van zelfbeschadiging zijn. Dan lopen somatische en psychiatrische zorg ineens door elkaar. Voorkomen moet worden dat onbekendheid met het andere specialisme tot meer schade leidt. Aan de hand van een somatische casus wordt geschetst hoe dit proces kan verlopen. Het doel van dit artikel is de kwaliteit van zorg aan psychiatrische patiënten met een wond te optimaliseren.
Lees het artikelOnline behandeling van sociale angst in coronatijd
COVID-19 bracht sociale isolatie, afstand, eenzaamheid en angst voor het onbekende. Luxerende factoren voor mensen met een sociale angststoornis. Angststoornissen zijn een van de meest voorkomende psychische stoornissen. Sociale angst geeft beperkingen en gaat voorbij aan reële of problematische angst. Oplettendheid in een zogenoemd ‘coronatijdperk’ is vereist om angsten die het functioneren belemmeren te herkennen en vroegtijdig te behandelen.
Lees het artikelAvoidant/Restrictive Food Intake Disorder (ARFID)
Selectief eetgedrag (‘picky eating’) komt veel voor bij kinderen (14% tot 50%), maar ook bij volwassenen. Wanneer dit verergert en tot lichamelijke problemen en/of problemen in het psychosociaal functioneren leidt, spreken we van een vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis oftewel ARFID (avoidant/restrictive food intake disorder). De stoornis is voor het eerst opgenomen in de DSM-5. Evidentie is daarom nog beperkt. In dit artikel worden de reeds bestaande...
Lees het artikelAanpassingsstoornissen bij patiënten met kanker
Kanker en het krijgen van sombere en angstige gevoelens lijken onlosmakelijk met elkaar verbonden. Patiënten worden geconfronteerd met zware behandelingen, fysieke beperkingen en existentiële vragen. Ook voor familieleden vormt dit vaak een grote belasting. Deze situatie vergt aanpassingen van patiënten en hun omgeving, maar niet iedereen slaagt daar even goed in. In dat geval kan er een aanpassingsstoornis ontstaan, die gepaard kan gaan met (soms ernstige) somberheid, angst...
Lees het artikelKatatonie: een intrigerend neuropsychiatrisch syndroom
Katatonie is een intrigerende neuropsychiatrische aandoening, die sinds enige jaren weer beter wordt herkend. Dit is van groot belang, omdat katatonie in de acute fase en mits adequaat behandeld een zeer goede prognose heeft. Bovendien kunnen dan ernstige complicaties zoals dehydratie, trombose of contracturen worden voorkomen. Katatonie komt voor in samenhang met een grote verscheidenheid en veelheid aan psychiatrische en somatische aandoeningen, en zeker niet alleen bij schizofrenie. Het...
Lees het artikelHyperprolactinemie bij antipsychoticumgebruik
Hyperprolactinemie kan een hinderlijke bijwerking zijn van antipsychotica. Bij het opvolgen van de behandeling met een antipsychoticum is het belangrijk aandacht te hebben voor onder andere seksuele bijwerkingen, waarbij verhoging van de prolactinespiegel een verklarend mechanisme kan zijn. Wanneer er sprake is van hyperprolactinemie moet het behandelbeleid mogelijk aangepast worden.
Lees het artikelSyndroom van Prader-Willi
Onverzadigbare eetlust, behoefte aan structuur, repetitieve handelingen en driftbuien. Deze kenmerken horen bij het Prader-Willi syndroom (PWS). Er wordt pas sinds enkele jaren onderzoek gedaan naar dit zeldzame syndroom. Vanwege de complexiteit en diversiteit in uiting van het syndroom, is het van belang kennis te hebben over de verschillende aspecten van PWS. Deze worden in dit artikel beschreven.
Lees het artikelVervolgstappen proactieve palliatieve zorg
In een eerder artikel introduceerden we de Toolkit en bijbehorende training 'Proactieve palliatieve zorg in de GGZ' en de stappen 1 en 2 ervan. Doel is de palliatieve zorg te laten aansluiten bij de zorgbehoeften van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) en hun naaste(n). In dit artikel belichten we de stappen 3, 4 en 5 uit de Toolkit.
Lees het artikelPsychiatrie en Huntington
De ziekte van Huntington (ZvH) is een erfelijke neurodegeneratieve stoornis van het centrale zenuwstelsel. Dit betekent dat gebieden in de hersenen vroegtijdig verouderen en afsterven. Het klinische beeld bestaat uit motorische, psychiatrische en cognitieve symptomen. Zij veroorzaken vaak aanzienlijk leed voor patiënten en familie. Alleen symptomatische behandeling is mogelijk. Behandeling van symptomen kan de kwaliteit van leven positief beïnvloeden.
Lees het artikelVitamine D-tekort bij verslaving
Vitamine D staat de laatste jaren steeds meer in de belangstelling. Gebleken is dat een tekort aan vitamine D vele klachten kan veroorzaken oftewel dat er een relatie is tussen klachten en een tekort aan vitamine D. Waar aanvankelijk verbanden werden gelegd met somatische aandoeningen, wordt er ook steeds meer bekend over de relatie tussen vitamine D-tekort en psychische klachten, inclusief verslaving.
Lees het artikelFarmacotherapie bij insomnie
Slaapproblemen komen bij 32,1% van de Nederlandse bevolking voor. Insomnie is de meest voorkomende slaapstoornis uit de groep van zes soorten slaapstoornissen. Vanwege de negatieve gevolgen van insomnie voor het functioneren en de risico’s op ontwikkeling van een somatische en/of psychiatrische aandoening, is behandeling belangrijk. Dit artikel geeft een overzicht van de medicamenteuze en niet-medicamenteuze interventies bij insomnie.
Lees het artikelPsyNet: patiënt meer regie en betere samenwerking
Bij de zorg voor psychiatrische patiënten zijn dikwijls verschillende hulpverleners van verschillende instellingen betrokken. Idealiter is de psychiatrische, somatische en maatschappelijke zorg voor ernstig psychiatrische patiënten geïntegreerd. In werkelijkheid verloopt de samenwerking tussen overheids- en maatschappelijke organisaties, GGZinstellingen en (academische) ziekenhuizen echter vaak moeizaam. De sleutel ligt hier in het kantelen van ketenzorg naar netwerkzorg. Bij...
Lees het artikelLeefstijlcoaching in de GGZ, luxe of noodzaak?
Zorg voor een gezonde leefstijl is een actueel thema in onze samenleving. Onderzoek laat de samenhang zien tussen een ongezonde leefstijl en een reeks van ziekten en aandoeningen. Ongezonde voeding, inactiviteit, roken, alcohol en stress – vooral in hun onderlinge combinatie – dragen daaraan in hoge mate bij. In Nederland lijdt inmiddels 48% van de inwoners aan overgewicht en 13% aan obesitas. Naar verwachting lijdt in 2025 ongeveer 1,3 miljoen Nederlanders aan diabetes. Verder...
Lees het artikelVerpleegkundige interventies bij ECT-behandeling
Elektroconvulsietherapie (ECT) is een somatische behandelmethode waarbij een convulsie ofwel een epileptisch insult wordt opgewekt onder algehele anesthesie. Dit gebeurt onder narcose en met gebruik van een spierverslapper. Deze therapievorm wordt in het bijzonder toegepast bij ernstige depressies waarbij medicamenteuze behandeling geen resultaat (meer) heeft, en in levensbedreigende situaties waarbij een snelle respons op behandeling gewenst is. 1 De precieze werking van de...
Lees het artikelYoga als therapie
Steeds meer mensen beoefenen yoga en ook wordt yoga steeds vaker toegepast in een medische setting. Gezien de gunstige effecten van yoga bij een breed scala van psychiatrische en somatische problematiek, lijkt het dat deze lichaamsgerichte benadering gaat uitgroeien tot een veel toegepaste evidence-based complementaire behandelwijze. Wanneer yoga therapeutisch wordt ingezet, vereist dit specifi eke competenties en kwaliteiten van de verpleegkundige.
Lees het artikelLeefstijlinterventies in de ggz: een zorg voor verpleegkundigen
Mensen met een ernstige psychiatrische aandoening hebben door een ongezonde leefstijl en de bijwerkingen van de psychofarmaca een verhoogde kans op somatische klachten en ziekten. Wat de leefstijl betreft, is er vaak sprake van een ongezond voedingspatroon, inactiviteit, veel roken en middelenmisbruik. Leefstijlinterventies hebben als doel de patiënt te bewegen tot gezonder leefstijlgedrag. In dit artikel beschrijven we drie voorbeelden van leefstijlinterventies voor mensen met een...
Lees het artikelOrthorexia nervosa
Steeds meer jonge vrouwen meten zich aan de ‘fitgirls’ in digitale werelden als Instagram, die hun gespierde en slanke lichamen daar tonen. De afgelopen jaren is er toenemend aandacht gekomen voor gezonde voeding en leefstijl. Wanneer dit echter pathologisch wordt en alleen nog het allergezondste wordt gegeten, wordt dit orthorexia nervosa genoemd.
Lees het artikelHypercreatininemie bij dehydratie
Bij eetproblematiek wordt zowel in de eerste als in de tweede lijn, naast anamnese en lichamelijk onderzoek, laboratoriumonderzoek geadviseerd. Daarbij zijn vroegsignalering en goede samenwerking met de huisarts van belang. Het risico van dehydratie bij inadequate vocht- en voedingsinname kan worden gesignaleerd door middel van geïndiceerd laboratoriumonderzoek. Creatinine en ureum kunnen verhoogd zijn bij ondervoeding en dehydratatie.
Lees het artikelEen moeilijke eter
Jasper is een jongen van zeven met een autismespectrumstoornis (ASS) en is een moeilijke eter. Kinderen met ASS hebben een vijfmaal hogere kans op de ontwikkeling van chronische eetproblemen dan kinderen die zich normaal ontwikkelen. In deze gevalsbeschrijving wordt duidelijk hoe Jasper ‘leert lusten’ en zijn voedingspatroon uitbreidt.
Lees het artikelAnti-NMDA receptor encefalitis
Anti-N-methyl-D-aspartaat (anti-NMDA) receptor encefalitis is een auto-immuunziekte die voor het eerst werd beschreven in 2007. Hoewel het een zeldzaam ziektebeeld is, moet er wel aan gedacht worden wanneer er sprake is van een atypisch manisch-psychotisch beeld. In dit artikel beschrijven we een patiënt bij wie de diagnose na een langdurige opname kon worden gesteld.
Lees het artikelLichamelijke klachten bij PTSS
Lichamelijke klachten en zintuigelijke waarnemingen komen regelmatig voor bij de posttraumatische stressstoornis (PTSS). Dit artikel beschrijft de verschillende manieren waarop trauma kan worden opgeslagen. Aan de hand van een casus wordt ingegaan op parallelle opslag en sequentiële opslag uit de structurele-dissociatietheorie.
Lees het artikelMaligne katatonie
In dit artikel wordt de complexiteit van maligne katatonie beschreven. Maligne katatonie is een levensbedreigend syndroom waarbij een snelle herkenning en adequate behandeling essentieel zijn. De symptomen van autonome disregulatie zijn kenmerkend bij maligne katatonie en deze moeten acuut en intensief behandeld worden om een kritiek toestandsbeeld te voorkomen. In de beschrijving van een casus wordt de complexiteit van het ziektebeeld inzichtelijk gemaakt.
Lees het artikel(H)erkennen van zwakbegaafdheid bij ouderen
Het is complex om zwakbegaafdheid bij ouderen te herkennen en een behandeling te indiceren. In deze casus wordt beschreven welke diagnostiek de regiebehandelaar toepast bij een oudere vrouw, om zwakbegaafdheid, een depressie en de gevolgen ervan in het dagelijks leven te herkennen. Het wordt duidelijk dat overvraging, vanwege weggevallen structuur en ondersteuning, ten grondslag ligt aan probleemgedrag.
Lees het artikelQuetiapine off-label
Binnen de psychiatrie is het voorschrijven van psychiatrische medicatie voor andere indicaties dan die waarvoor het geregistreerd is (off-labelvoorschrift) een wijdverbreide praktijk. Zo wordt quetiapine off-label voorgeschreven bij slaapstoornissen, gedragsstoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, angststoornissen en middelengebruik. 1 Het is het meest voorgeschreven antipsychoticum in Nederland en het meest off-label voorgeschreven in de Verenigde Staten. 2 Uit verschillende reviews...
Lees het artikelKatatonie bij autisme
Ook patiënten met een stoornis in het autistisch spectrum kunnen katatonie ontwikkelen. Er is een overlap in symptomatologie van autisme en katatonie. Onderdiagnostiek en onderbehandeling dienen voorkomen te worden. Daarom is kennis over en herkennen van katatonie belangrijk. Een goed meetinstrument is daarbij nuttig. Katatonie is meestal goed te behandelen.
Lees het artikelHet 22q11.2-deletiesyndroom
Het 22q11.2-deletiesyndroom (22q11.2DS) is na het syndroom van Down het meest voorkomende genetische syndroom. Als gevolg van de grote variatie in de kenmerken, kan de diagnose worden gemist. Adequate hulpverlening staat of valt bij voldoende kennis: door het begrijpen van het volledige beeld kan de juiste zorg worden geboden. Het doel van dit artikel is GGZ-professionals meer informatie te geven over het 22q11.2DS, omdat dit vaak gepaard gaat met ontwikkelingsstoornissen en psychoses.
Lees het artikelDiagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag
De generieke module Diagnostiek en Behandeling van Suïcidaal Gedrag (DBSG) omschrijft op hoofdlijnen waaraan goede zorg voor patiënten met suïcidaal gedrag moet voldoen. Deze generieke module wordt samen met de multidisciplinaire richtlijn Diagnostiek en Behandeling van Suïcidaal Gedrag uit 2012 gebruikt. In dit artikel ligt het accent op de meest relevante aspecten voor de verpleegkundige beroepsuitoefening: signaleren, inschatten,...
Lees het artikelSamenwerken voor goede palliatieve zorg voor dak- en thuislozen
Palliatieve zorg voor mensen die dak- of thuisloos zijn is niet veel anders dan ‘gewone’ palliatieve zorg. Er zijn echter wel specifieke aandachtspunten. In dit artikel beschrijven we deze aandachtspunten, die zijn ontleend aan een recent ontwikkelde handreiking Palliatieve zorg voor mensen die dak- of thuisloos zijn.
Lees het artikelSlaapapneu in de GGZ
Het maken van voldoende slaapuren wil niet altijd zeggen dat de uren die geslapen worden van dusdanige kwaliteit zijn dat zij de (geestelijke) gezondheid van de persoon bevorderen. Dit wordt vooral zichtbaar in het ziektebeeld dat obstructieve slaapapneu (OSA) genoemd wordt. In dit artikel wordt besproken hoe slaapapneu in de GGZ kan worden herkend en behandeld.
Lees het artikelIntensief Behandelcentrum Jeugd
In 2014 is voor patiënten tussen de 10 en 18 jaar de eerste High & Intensive Care Jeugd (HIC-J) in de kinder- en jeugdpsychiatrie geopend door Universitair Centrum Karakter Nijmegen. De HIC is samen met Intensive Home Treatment Jeugd (IHT-J) onderdeel van het Intensief Behandelcentrum Jeugd (IBC-Jeugd). Bij het IBC-Jeugd werken we met het uitgangspunt ‘beter worden doe je thuis’.
Lees het artikelMictiestoornissen door antipsychotica
De term mictiestoornissen omvat diverse aandoeningen met veel verschillende oorzaken die zowel geslachts- als leeftijdsgebonden kunnen zijn. Het proces van blaasvulling en -lediging is zeer complex en nog niet geheel opgehelderd. Antipsychotica kunnen het proces door blokkade van receptoren negatief beïnvloeden. Herstel In het papieren tijdschrift is er bij het artikel wat fout gegaan bij de plaatsing en bijschriften van de illustraties op pagina 37 en 38. Dat is inmiddels op deze...
Lees het artikelPsychotische depressie
Een psychotische depressie is een ernstig ziektebeeld, dat niet altijd wordt herkend en wordt onderscheiden van een unipolaire depressie. Met name de stemmingscongruente psychotische verschijnselen worden regelmatig gemist. Het is van groot belang deze te herkennen om een effectieve behandeling te kunnen inzetten. Door een adequate behandeling en intensieve begeleiding en monitoring kan de aandoening goed behandeld worden. Kennis van het ziektebeeld en het herkennen van de...
Lees het artikelComplex klinisch redeneren
Op diverse werkplekken blijkt behoefte en noodzaak om op een efficiënte manier informatie te raadplegen over het proces van complex klinisch redeneren en hoe dit toe te passen in de praktijk. Dit artikel beoogt praktisch te ondersteunen bij het complex klinisch redeneren binnen het expertisegebied van de verpleegkundig specialist GGZ. Hierbij wordt gebruikgemaakt van praktische instrumenten en tekstformats, zoals de ICF, NANDA, NOC en NIC. Het gebruik van ICF, NANDA, NOC en NIC is in de...
Lees het artikelMonitoren van alcoholonthouding
Bij alcoholonthouding kunnen complicaties optreden. De Clinical Institute Withdrawal Assessment for Alcohol Scale, revised version (CIWA-Ar) is een gevalideerde beoordelingstool met tien items die gebruikt kan worden om de ernst van alcoholonthouding te kwantificeren en om cliënten te monitoren die met onthoudingsverschijnselen te maken hebben. Wanneer de mate van onthouding duidelijk is, kunnen gerichte interventies worden ingezet om complicaties te voorkomen.
Lees het artikelEerste psychose op latere leeftijd
Maar weinig mensen weten dat een eerste psychose zich op iedere leeftijd kan voordoen. Zo krijgen jaarlijks circa 1.225 mensen van boven de 60 jaar een eerste psychose. Een psychotische stoornis die zich voor het eerst openbaart na het zestigste levensjaar, de zogeheten very late-onset psychosis, ziet er doorgaans anders uit dan een psychose op jongere leeftijd. Diagnostiek en behandeling voor deze doelgroep worden in dit artikel beschreven.
Lees het artikelSchildersziekte
Wanneer mensen jarenlang worden blootgesteld aan oplosmiddelen, kunnen sommige werknemers een syndroom ontwikkelen, gekenmerkt door chronische klachten. Er bestaan verschillende benamingen voor dit syndroom: schildersziekte, organisch psychosyndroom (OPS) of chronische toxische encefalopathie (CTE). Het syndroom komt steeds minder vaak voor. Het blijft een lastig te herkennen ziektebeeld, ook in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ).
Lees het artikelPost-partumdepressie
Het krijgen van een kind wordt gezien als een blije levensgebeurtenis. Zo’n 10% van de vrouwen ondervindt echter een depressie post partum.1 Hoewel het klinische beeld van post-partumdepressie weinig verschilt van dat van een depressie in andere situaties, zijn er specifieke factoren die van invloed zijn op diagnostiek, behandeling en beloop van deze aandoening voor zowel de moeder als het kind.
Lees het artikelLong COVID en psychische klachten
Een op de acht Nederlanders houdt langdurige klachten na een besmetting met COVID-19. Bij long COVID komen ook vaak psychische klachten als angst en depressie voor. Copingstrategieën kunnen bij long COVID niet effectief blijken, waardoor psychische klachten versterken. Erkenning van de klachten, multidisciplinaire samenwerking in de keten en adequate behandeling kunnen ervoor zorgen dat mensen kunnen herstellen.
Lees het artikelSuboxone®: Buprenorfine in combinatie met naloxon
Suboxone® wordt ingezet als een substitutietherapie voor de behandeling van patiënten met een afhankelijkheid van opiaten (zoals heroïne en morfine). Suboxone ® bevat twee werkzame stoffen: buprenorfine en naloxon. De behandeling met dit middel wordt ingezet in het kader van een medische, sociale en psychologische behandeling.
Lees het artikelInterventies bij een waanstoornis
Een waanstoornis is een relatief zeldzaam voorkomende stoornis. Veel mensen met psychoses of wanen hebben trauma’s in hun leven meegemaakt, die een belangrijke rol spelen in ontstaan en bestaan van psychoses of wanen. Aan de hand van een casus wordt getoond hoe trauma kan interacteren met een waanstoornis en wat de behandelimplicaties zijn. Eye movement desensitisation and reprocessing (EMDR) wordt als mogelijke behandeloptie besproken.
Lees het artikelNuchter slapen
‘Ik heb slecht geslapen’ is een veelgehoorde opmerking bij de start van een dag in een verslavingskliniek. Medewerkers zien dat een grote meerderheid van de cliënten hier echt last van heeft. ‘We doen het toch best goed?’, vroegen collega’s toen ze meewerkten aan een analyse van de huidige behandeling van slapeloosheid in de verslavingskliniek. Het bleek dat deze behandeling afweek van de bewezen effectieve behandeling. Toch willen...
Lees het artikelBehandelmogelijkheden voor antisociale persoonlijkheidsproblematiek
Veel behandelaren vinden patiënten met antisociale persoonlijkheidsproblematiek lastig om te behandelen. Mede hierdoor krijgen deze patiënten minder toegang tot de GGZ. Dit is een gemiste kans, omdat er met behandeling meer mogelijk is dan vaak gedacht wordt en zo zowel deze patiënten als hun omgeving kunnen worden geholpen. Verpleegkundigen en de verpleegkundig specialist (VS) kunnen hierin een belangrijke rol spelen.
Lees het artikelPatiënt met een licht verstandelijke beperking en probleemgedrag
In deze gevalsbeschrijving past de behandelaar integratieve diagnostiek en behandeling toe bij een patiënte met een licht verstandelijke beperking, probleemgedrag en mogelijk een borderlinepersoonlijkheidsstoornis. Onveilige gehechtheid en overvraging bleken belangrijke oorzaken van het probleemgedrag. De meest opvallende uitkomst van de behandeling was een sterke afname in ernst en frequentie van het probleemgedrag.
Lees het artikelADHD en ASS bij volwassenen
De aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) en autismespectrumstoornis (ASS) zijn niet gemakkelijk uit elkaar te houden en de uiting ervan kan beïnvloed worden door comorbide stoornissen. Onvoldoende (h)erkenning kan leiden tot ernstiger disfunctioneren en een lagere kwaliteit van leven. Daarnaast is er een verhoogd risico op de ontwikkeling van comorbide stoornissen. Door vroegtijdige herkenning van ASS en ADHD is ook vroegtijdige adequate behandeling...
Lees het artikelEerstekeus ADHD-medicatie bij volwassenen
ADHD komt voor bij 2,5-5% van de volwassenen. ADHD is een complexe aandoening vanwege de chroniciteit en veelvoorkomende comorbiditeit. Farmacotherapie is een van de meest effectieve behandelvormen, in combinatie met psycho-educatie en cognitieve gedragstherapie. De eerstekeusmiddelen voor ADHD bij volwassenen zijn stimulantia. Dit artikel geeft een praktisch overzicht van het voorschrijven van stimulantia en waarmee rekening te houden in de praktijk.
Lees het artikelSint-janskruid
Het (toenemend) gebruik van kruiden is niet zonder gezondheidsrisico’s. Deze middelen kunnen interacties aangaan met andere (reguliere) geneesmiddelen en bijwerkingen veroorzaken. Een van de meest gebruikte kruiden is Hypericum perforatum (bekend als sint-janskruid). Hoewel sint-janskruid als monotherapie effectief is, kan het de werking van andere geneesmiddelen (o.a. antidepressiva) beïnvloeden. Daarom is het voor de behandelend specialist belangrijk om...
Lees het artikelTransities tussen klinische en ambulante behandeling
Transities tussen klinische en ambulante behandeling zijn risicovol. Gezondheidsrisico’s zijn het risico van heropname, suïcide en (zelf)stigma. Het ontwikkelen van zelfredzaamheid en doelbereidheid kan het zelfmanagement tijdens transitiemomenten verhogen. Met deze uitgangspunten zijn tools voor transities tussen klinische en ambulante behandeling binnen de ouderenpsychiatrie ontworpen, waarbij gezondheidsrisico’s worden beperkt, (zelf)stigma wordt voorkomen en de...
Lees het artikelInteractie e-sigaret en clozapine
Clozapine heeft een onvervangbare plaats in de behandeling van therapieresistente positieve en negatieve symptomen bij schizofrenie. Er zijn verschillende andere indicaties bekend binnen het schizofreniespectrum, onder andere therapieresistent middelenmisbruik/afhankelijkheid. Het positieve effect op verslavingsproblematiek includeert de stoornis in gebruik van nicotine. Stoppen met roken heeft vervolgens echter weer effect op de clozapinespiegel. Dit kan leiden tot...
Lees het artikelDwangvoeding bij ernstige anorexia nervosa
Dwangvoeding bij patiënten die lijden aan ernstige anorexia nervosa en als gevolg hiervan in een somatisch bedreigde toestand raken, is een complex fenomeen op medisch psychiatrische units (MPU). Er valt veel te vinden, zeggen en schrijven of dwangvoeding toegepast moet worden in de behandeling. Soms lijkt er echter geen keuze en doe je als behandelaar alles om je patiënt in leven te houden. Als dwangvoeding dan toch geïndiceerd blijkt, zijn er diverse methoden en technieken...
Lees het artikelECT bij resistentie clozapine
In Nederland zijn 13.000-21.000 patiënten met schizofrenie clozapineresistent. Deze patiënten zijn niet goed te behandelen met antipsychotica en ook een aanvullende behandeling met clozapine biedt geen uitkomst. Zij blijven ondanks deze behandelingen last houden van positieve (o.a. hallucinaties, wanen), negatieve (o.a. verlies van motivatie, affectvervlakking) psychotische symptomen en cognitieve symptomen (o.a. verminderde aandacht en concentratie),...
Lees het artikelAls eten een obsessie wordt
Verslavend gedrag begint over het algemeen met gedrag dat doelgericht wordt opgezocht en als positief wordt ervaren. Nuttigen van voedsel is zelfs noodzakelijk. Wanneer het gedrag escaleert en uitgroeit tot een schadelijke, overmatige en ongewenste gewoonte, kan er sprake zijn van een gedragsverslaving, eetverslaving of eetbuistoornis. Vanwege gezondheidsrisico’s die dat met zich meebrengt, zijn erkenning en behandeling belangrijk.
Lees het artikelPalliatieve zorg voor mensen met EPA
Mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) ontvangen vaak niet de palliatieve zorg die aansluit bij hun zorgbehoeften en die van hun naaste(n). Om dit te verbeteren zijn de Toolkit en bijbehorende training 'Proactieve palliatieve zorg in de GGZ’ ontwikkeld. In dit artikel wordt beschreven wat de Toolkit inhoudt en lichten we de stappen 1 en 2 ervan toe met een casus.
Lees het artikelLangdurige en ernstige anorexia nervosa
Dit artikel beschrijft een specialistisch verpleegkundige behandeling van personen die worstelen met de gevolgen van langdurige en ernstige anorexia nervosa. Hoewel bijna de helft van de personen met anorexia nervosa gedeeltelijk kan herstellen, heeft een derde van hen zeer ernstige blijvende eetstoornisklachten.
Lees het artikelAlcoholverslaving bij ouderen
In dit artikel wordt de complexiteit om ouderen te diagnosticeren en te behandelen beschreven door het samengaan van problemen of klachten op verschillende terreinen en door de overlap tussen ouderdomsklachten en alcoholgerelateerde klachten. Juist bij dergelijke complexe problematiek kan intensieve samenwerking tussen verschillende disciplines een grote meerwaarde hebben. Het verpleegkundig klinisch redeneerproces wordt beschreven vanuit de rol van de verpleegkundig specialist ggz.
Lees het artikelPreventie en behandeling van seksueel geweld
Het thema ‘seksueel geweld’ krijgt sinds een aantal decennia steeds meer aandacht in de (sociale) media. Het is een term die gebruikt wordt voor alle handelingen waarbij een persoon iemand dwingt seksuele handelingen uit te voeren, te ondergaan of te zien. In dit artikel wordt ingegaan op de prevalentie van seksueel geweld, veelvoorkomende misvattingen, en wordt een inleiding gegeven over preventiestrategieën en behandelinterventies.
Lees het artikelOog voor PTSS bij mensen met een LVB
Mensen met een verstandelijke beperking ((L)VB, IQ < 70 en tekorten in adaptieve vaardigheden) hebben een grotere kans op het ontwikkelen van emotionele problemen en gedragsproblemen dan mensen zonder een (L)VB. Recent onderzoek laat zien dat er bij deze doelgroep ook een verhoogd risico is op het ontwikkelen van een posttraumatische stressstoornis.
Lees het artikelWelk standaardonderzoek is zinvol bij een eerste psychose op latere leeftijd?
Een eerste psychose wordt ook door hulpverleners vaak geassocieerd met een jonge leeftijd, vaak de vroege adolescentie. Als een eerste psychose op latere leeftijd voorkomt, is goede diagnostiek vaak een puzzel. Dit artikel beschrijft de oorzaken en de manier waarop aanvullend onderzoek optimaal kan bijdragen aan de diagnostiek.
Lees het artikelOp zoek naar veilig herstel
Deze gevalsbeschrijving illustreert de toepassing van Seeking safety bij een patiënte met een licht verstandelijke beperking (LVB) en een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Seeking Safety is een evidence-based behandelmethode ontwikkeld voor de behandeling van PTSS en verslaving, maar lijkt ook goed toepasbaar bij mensen met LVB en trauma. De thema’s van Seeking Safety komen overeen met verpleegkundige interventies en zorgresultaten. Dat maakt het tot...
Lees het artikelEMDR bij tinnitus
Voor de behandeling van tinnitus worden verschillende psychologische behandelingen geadviseerd. Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) is pas recent in beeld als mogelijke behandeloptie. In dit artikel wordt het effect van de behandeling met EMDR volgens het pijnprotocol gemeten bij een 70-jarige man met tinnitus. Ook wordt kort weergegeven wat er op dit moment in de medische literatuur bekend is over de effectiviteit van EMDR bij tinnitus.
Lees het artikelZelfzorg bij complexe traumagerelateerde stoornissen
Voor mensen met een (complexe) posttraumatische stressstoornis (CPTSS) en/of een dissociatieve identiteitsstoornis (DIS) is zelfzorg niet vanzelfsprekend. Terwijl vele mensen niet hoeven na te denken bij zelfzorg, is het voor deze doelgroep een zeer complexe handeling. Zo bestaat douchen uit: jezelf uitkleden, aanraken en wassen. En tandenpoetsen uit: iets in je mond hebben, wat beweegt en smaakt. Deze handelingen kunnen traumatische herinneringen oproepen, wat regelmatig leidt tot...
Lees het artikelZorgstandaard Psychotische stoornissen
Sinds 2012 wordt de Multidisciplinaire richtlijn schizofrenie gebruikt om de behandeling voor mensen met een psychotische stoornis vorm te geven. Inmiddels is er meer wetenschappelijke evidentie en praktijkkennis rondom deze doelgroep, waarbij in Australië klinische stadiëring is ontwikkeld. Volgens klinische stadiëring heeft de patiënt, afhankelijk van de fase waarin hij zit in zijn ziekteproces, behoefte aan bepaalde typen en een bepaalde intensiteit van interventies....
Lees het artikelMethadon: wat kunt u ermee?
Al in 1874 werd door Wright uit morfine het halfsynthetische derivaat ‘diacetylmorphine’ ontwikkeld. In de jaren twintig van de vorige eeuw werd in Duitsland geëxperimenteerd met een pijnstiller die in de Tweede Wereldoorlog de naam Adolpine kreeg. Dit middel werd in de jaren zeventig van diezelfde eeuw geïntroduceerd in de Verenigde Staten onder de naam ‘methadon’ en door Dole en Nyswander ingezet in de behandeling van aan heroïne...
Lees het artikelFarmacotherapie bij obsessieve-compulsieve stoornis
De obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) is een psychiatrische stoornis die gekenmerkt wordt door dwanggedachten (obsessies) en/of dwanghandelingen (compulsies). Obsessies zijn steeds terugkerende gedachten, beelden of neigingen die angst of ongemak veroorzaken. Een voorbeeld hiervan is de gedachte besmet te raken of anderen te besmetten. Compulsies zijn handelingen die steeds maar weer moeten worden uitgevoerd om de angst of onrust van de obsessies ongedaan te maken. Bijvoorbeeld, iemand...
Lees het artikelCompassie bij schaamte en zelfkritiek
Schaamte en een hoge mate van zelfkritiek liggen aan de basis van vele psychische klachten. Compassie is het vermogen je te laten raken door het lijden van anderen, betrokken te zijn bij de ander en de wens om waar dat mogelijk is dit lijden te verlichten. Toegenomen zelfcompassie kan zorgen voor vermindering van schaamte en zelfkritiek. De verschillende therapeutische mogelijkheden van compassie en het uitgewerkte theoretische model worden in dit artikel uiteengezet.
Lees het artikelNSAID’s en lithium: een potentieel gevaarlijke combinatie
Lithium is het voorkeursmiddel bij een bipolaire stoornis.1,2 Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAID’s), zoals ibuprofen, diclofenac en naproxen, zijn veelgebruikte pijnstillers die door specialisten kunnen worden voorgeschreven, maar ook vrij verkrijgbaar zijn via de drogist of in een enkel geval zelfs bij de supermarkt. De combinatie van lithium en een NSAID is potentieel levensgevaarlijk door de mogelijke spiegelverhoging van lithium door het NSAID.
Lees het artikelEigen verantwoordelijkheid verpleegkundig specialist
Een verpleegkundig specialist verzuimt het hemoglobine (Hb) van een patiënte in een verpleeghuis maandelijks te laten controleren. De patiënte moet uiteindelijk naar het ziekenhuis voor een bloedtransfusie. De dochter dient een klacht in bij het regionaal tuchtcollege tegen de verpleegkundig specialist én de specialist ouderengeneeskunde.
Lees het artikelZorgstandaard Dissociatieve stoornissen
Dissociatie is een toestand waarbij iemand het gevoel heeft los te raken van zichzelf. Dit heet depersonalisatie. Daarnaast kan sprake zijn van derealisatie. Dan lijkt de bekende omgeving vreemd. In een dissociatieve toestand weet iemand niet goed wat echt is en wat niet. Verpleegkundigen hebben een belangrijke rol bij het observeren van deze toestand en het inzetten van passende interventies.
Lees het artikelSuïcidaliteit uit de taboesfeer
In dit artikel wordt beschreven wat suïcidaal gedrag is, hoe het ontstaat en welke indicatoren er zijn. De multidisciplinaire richtlijn Diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag (2012) beveelt de CASE-methodiek aan om de suïcidaliteit op structurele wijze te inventariseren en de belangrijkste risico- en beschermende factoren in kaart te brengen.
Lees het artikelEuthanasie en suïcidaliteit
Bij euthanasie of hulp bij zelfdoding faciliteert een arts een patiënt bij het uitvoeren van een zelfgekozen dood. Tegelijk willen we in de GGZ suïcidale patiënten beschermen voor een zelfgekozen dood. Suïcidaal gedrag komt veel voor en is een complex probleem. In Nederland hebben naar schatting jaarlijks 410.000 mensen gedachten over suïcide. 94.000 mensen doen een suïcidepoging. In 2020 werden 88 patiënten geëuthanaseerd op basis van een...
Lees het artikelCommunicatie met verwarde ouderen
Om goed te communiceren met verwarde ouderen, is het belangrijk op hun belevingswereld af te stemmen. Dat betekent afstemmen op het limbische brein; dat is het deel van de hersenen dat gestuurd wordt door emoties. Optimale communicatie is veelal non-verbaal en zal bestaan uit: contact maken, meebewegen en uitnodigen. Creativiteit is daarbij belangrijk evenals het aanpassen van het tempo en het voorkomen van faalervaringen. Als zich gedragsproblemen voordoen, is het aan te raden een...
Lees het artikelDe persisterende waarneemstoornis door hallucinogenen
De persisterende waarneemstoornis door hallucinogenen (hallucinogen persisting perception disorder; HPPD) is een relatief onbekende aandoening, waarbij herbelevingen of flashbacks optreden na een periode van gebruik van drugs. 1 LSD is het meest bekende voorbeeld, maar de flashbacks kunnen ook voorkomen na gebruik van ketamine, paddo’s, XTC of cannabis (tabel 1). 2,3,4 De symptomen worden beschreven als repercepties van visuele symptomen die optraden tijdens het gebruik van het...
Lees het artikelVerhoogd risico op psychose
In de behandeling van patiënten met een psychotische stoornis wordt gewerkt vanuit het klinische stadiëringsmodel. De eerste fase hierin is de fase van verhoogd risico op het ontwikkelen van een psychotische stoornis. Het is van belang om mensen in deze fase vroegtijdig te detecteren en aan hen gespecialiseerde behandeling aan te bieden, zodat de kans op het daadwerkelijk ontwikkelen van deze ernstige aandoening vermindert van 30% naar 10%.
Lees het artikelBehandeling met psilocybine
Psilocybine is een klassiek psychedelicum dat voorkomt in bepaalde soorten paddenstoelen, ook wel paddo’s genoemd. De effecten van psilocybine zijn uiteenlopend en per individu verschillend. Gebruikers kunnen onder andere een verandering in zintuiglijke waarneming, emoties, perceptie en bewustzijn merken. De effecten duren zo’n vier tot zes uur. Bijwerkingen zoals hoofdpijn, misselijkheid, hypertensie en insomnia zijn meestal mild en van voorbijgaande aard.
Lees het artikelPsychiatrie en rookvrij-beleid
Nederlandse zorginstellingen willen in 2025 rookvrij zijn. Het percentage rokers ligt onder psychiatrische patiënten veel hoger dan in de algemene bevolking. Medisch Spectrum Twente (MST) heeft sinds mei 2020 een rookvrij-beleid. Professionals werkzaam op de afdeling Psychiatrie lopen hierbij tegen problemen aan. De therapeutische aanpak van roken lijkt onvoldoende een onderdeel van de behandeling binnen de psychiatrie in het algemeen. Ook op de afdeling Psychiatrie van MST lijkt...
Lees het artikelBenzodiazepinegebruik bij zwangerschap
In de verslavingszorg worden regelmatig psychofarmaca voorgeschreven, waaronder benzodiazepines. Soms blijkt de zorgvrager zwanger terwijl zij benzodiazepines gebruikt, of is gebruik van benzodiazepines noodzakelijk tijdens de zwangerschap, het kraambed of bij borstvoeding. Dat kan risico’s met zich meebrengen. Goede voorlichting en begeleiding kunnen voorzien in de behoefte aan informatie over het gebruik en de mogelijke effecten ervan op moeder en kind.
Lees het artikelSociaal Ritme Therapie bij bipolaire stoornis
Een bipolaire stemmingsstoornis wordt gezien als een van de meest belastende psychiatrische stoornissen. Nogal eens heeft de ziekte een chronisch beloop en legt een zware last op cliënten, familieleden en samenleving. Bij medicamenteuze behandeling is het terugvalpercentage hoog en wordt volledige stabilisatie niet altijd bereikt. Door Sociaal Ritme Therapie kan inzicht worden verkregen in het biosociale ritme en uitlokkende factoren voor de stemmingsinstabiliteit. Contragedrag, externe...
Lees het artikelStoornis in het gebruik van benzodiazepinen
In dit artikel wordt beschreven wat suïcidaal gedrag is, hoe het ontstaat en welke indicatoren er zijn. De multidisciplinaire richtlijn Diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag (2012) beveelt de CASE-methodiek aan om de suïcidaliteit op structurele wijze te inventariseren en de belangrijkste risico- en beschermende factoren in kaart te brengen.
Lees het artikelSchizofrenie en een OCS
Een obsessieve-compulsieve stoornis komt vaak voor bij schizofrenie, maar wordt niet altijd herkend. Deze comorbiditeit kan de kwaliteit van leven ernstig benadelen, wat pleit voor alertheid en het inzetten van de juiste diagnostiek. In dit artikel wordt dat toegelicht door de verschillen en overeenkomsten te beschrijven, de mogelijkheden van diagnostiek en de behandelopties.
Lees het artikelTrichotillomanie en excoriatiestoornis
Trichotillomanie en excoriatiestoornis zijn het overmatig haren uittrekken en huidpulken, waarbij er sprake is van lijdensdruk en beperking van het sociale of beroepsmatige functioneren. Het haren trekken of huidpulken begint vaak in de adolescentie. Aanvankelijk wordt het ervaren als normaal/niet hinderlijk gedrag, maar door het herhaaldelijk optreden ervan wordt het een ongewenste gewoonte. Mensen zoeken vaak pas hulp als het gedrag nadelige gevolgen heeft of het als oncontroleerbaar wordt...
Lees het artikelMevrouw blijft maar bellen
Mevrouw Jansen (88) belt zo vaak met 112, de huisartsenpost en de thuiszorg, dat de toegang tot zorg voor anderen in gevaar komt. Klinische GGZ-behandelingen heeft ze afgebroken of afgewezen en waarschijnlijk is zij medicatieontrouw. Omdat betrokken zorgprofessionals niet meer weten wat ze met de situatie aan moeten en het zorgsysteem vastloopt, vragen ze een consultatie aan bij het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE).
Lees het artikelEen dwaal spoor: ASS, PTSS of persoonlijkheidsproblematiek?
In dit artikel wordt het behandeltraject beschreven van een 40-jarige vrouw die vier jaar in behandeling is bij de specialistische GGZ. Bij intake stonden emotieregulatieproblemen voorop. Na het volgen van de VERS-training kwamen traumaklachten op de voorgrond te staan. EMDR- behandeling was succesvol, waarna toch bleek dat er sprake was van nog nietgediagnosticeerde en behandelde ASS-problematiek.
Lees het artikelDe ZAG-werkwijze
Het zorgafstemmingsgesprek (ZAG) kent een lange voorgeschiedenis in de Nederlandse GGZ. Verkennend onderzoek toont aan dat het ZAG in zijn huidige vorm veraf is komen te staan van de originele intenties, met als gevolg dat het doel van zorgafstemming niet wordt bereikt. Recent is de ZAG-werkwijze ontwikkeld om ZAGs zodanig te helpen structureren en inhoud te geven dat deze weer bijdragen aan gedegen zorgafstemming.
Lees het artikelSeksualiteit na zedendelict bij LVB
In de forensische zorg krijgt emotionele ontwikkeling steeds meer aandacht, maar seksuele ontwikkeling blijft onderbelicht. Voor een effectieve behandeling is het essentieel de achterstand in zowel emotionele als seksuele ontwikkeling bij mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) die zedendelicten hebben gepleegd, te begrijpen. Verpleegkundige diagnostiek, met aandacht voor kwaliteit van leven, waar seksuele gezondheid deel van uitmaakt, kan het biopsychosociale model in de...
Lees het artikelSlaapinterventies bij kinderen en adolescenten in de GGZ
Kinderen en adolescenten die in de GGZ worden behandeld en die ook kampen met slaapproblemen, vormen een lastig te beoordelen groep. Want komen de klachten door te weinig slaap of zijn ze het gevolg van de psychiatrische problematiek? Dit artikel biedt helderheid bij deze vorm van comorbiditeit.
Lees het artikelHyponatriëmie
Natriumbepaling, vaak in combinatie met een kaliumbepaling, is een van de meest aangevraagde laboratoriumbepalingen (Na/Ka) door voorschrijvers. In dit artikel wordt beschreven dat er bij gecombineerd gebruik van SSRI en diuretica een risico is op hyponatriëmie. Overleg met de huisarts en verandering in behandelbeleid zijn geïndiceerd.
Lees het artikelCGT bij stoppen met roken
Veel patiënten met psychiatrische problematiek roken. Naast medicatie kan cognitieve gedragstherapie helpend zijn bij stoppen met roken. In dit artikel wordt een beschrijving gegeven van een module Stoppen Met Roken en worden de ervaringen van patiënten weergegeven met deze module.
Lees het artikel